Kindness in any form attracts me. Misae Nikkei's handcrafted metalwork is one of these cases. The design, the shapes, the gently outcome of her creations reveal an inner kindness. I always look for creators and humans whose work and their way of acting in everyday life could make me think of  parallelisms between the inside and outside "world". I believe that such connections could lead into deep self awareness, leading also in a better understanding of the human being. People who reflect respect for themselves, for each other and holistically for life, have consciously or unconsciously a path: to make life and people matter.

E. Alexaki: Your handmade metal objects seems that have a superpower and without having meeting you in person,  I connect  this characteristic with your own character. Strong will and at the same time a high sensitive soul. Do you identify? What thoughts come out of you?

M. Nikkei: Thank you for looking at the work I have made and expressing it as a sensitive soul. I shape the scenery and objects reflected in my eyes as they are. I like to walk in the mountains and grow plants, so there are many plants in the cutlery model. When travelling, i am also affected by the climate and architecture of the land. There is no stereotype that it should be like this because it is a cutlery. I create while enjoying free ideas and imagination without being trapped in thought. Instead of drawing design drawings and sketches, instead of taking pictures with a camera, I start with a simple prototype-like mould. When you make a prototype, when you get a flash, you will proceed to the finished form as it is. I value that I am in a flow state.

E.Alexaki: The sensitive details, the mindful design and the refined scheme of your objects create a unique object personality. Do you feel that you have the need to express yourself in that way cause through this way you feel safe? Do you believe that these qualities depict your peaceful self or your perfectionist self? Do these two feelings could be combined?

M. Nikkei: An emotional filter is applied to everything i see. The filter will be expressed differently each time. Then, I use my skills and my tools to visualise the expressions that come to my mind translating it into shape. Sensitive products can make details difficult creating sometimes humorous designs, so the material might change. I believe that we must have a good balance of personality, expression, and skills . I have a lot of things that I think I can't express without mastering skills.

When you are moved by what you see, an emotional filter is applied. The filter is expressed in the work. Skills and tools are also required to express, to visualise and transform shapeless objects that you have in your head into something that can be used in practice. It's the accumulation. I think all designers and artists are the same.

It is also important to distance myself from things (information from the outside) that keep your worldview, values, and intuition away. Happiness is different from what individuals want each other. I think that the more sincere we are to each other's inner voice, the more peaceful and harmonious the feeling of respect for the other person will be.

E. Alexaki: What is the philosophy of your art? Has common values with your life philosophy?

M. Nikkei: I don't have a philosophy. I'm just making it as I want. When my life comes to an end or when you can't make it, maybe I can tell someone the philosophy that I was in.

E. Alexaki: At the beginning you were creating handmade metal jewellery. What was your turning point for creating objects about tea tools?

M. Nissei: This is the time when the infection of Covid has spread. Many shops and restaurants have been closed and closed. I was also fired at that time and lost my job, so I was working at home. I received a lot of requests for cutlery to enjoy staying at home every day, even if I couldn't travel or go out. I made a lot of cutlery inspired by the styles of various countries and the old ones. That's the turning point me.

E. Alexaki: The outcome of your creations make me think of life and ourselves. The more we work deeply the real qualities inside us and in life the more powerful and peaceful the outcome. During the procedure of your work, what are the contradictory (or not) feelings you might have.

M. Nissei: I agree with your thoughts. When my consciousness was outside of me, my heart and my relationship with people were not peaceful. By focussing on ourselves, the understanding and respect of the other person is also changed significantly.

E. Alexaki: What raises your serotonin in your everyday life?

M. Nissei: It is important to get lots of sunshine when you wake up. I feel that serotonin is increasing in quiet time, such as watering flowers, taking a walk, and reading a book...in my case.

I am fully persuaded that the pure soul, the restless spirit, the hard work inside out and the high sensitivity are some of the bold characteristics that have the power to influence other people in an unexpected good way. Konstantinο's Sfetsas play evoked me feelings and thoughts that made me wanna see through his inner world. A world that as you could find out from the below interview hides life treasures.

E. Alexaki: You began to practice cello at the age of five. Did you have at this age the concentration, the structure, the passion, as well as the patience to learn such a challenging instrument? If yes, do you believe that such characteristics are innate and are connected with your whole being? 

K. Sfetsas: Looking back and reflecting on things, I think that, at the age of five, I had neither the structure, nor the concentration, nor the patience. What I realize I had – which, in its way, gave rise to all of the above – was the passion and fervour for what I listened to sound beautiful and correct. I tried hard to concentrate and develop my patience, which was a real struggle for me as, being a child, I wanted quick results and refused to accept that things happen in their own time and way. In the end, my innate characteristic was my passion for results. That’s what gave shape to all the other qualities (patience, concentration) and structured a character as a whole, showing me the way and the method to reach the point where a roughly formed idea could start coming true.

E. Alexaki: Your parents also have an artistic background. Do you believe that this circumstance helped you find and/or empower your inner artistic strength? Have you thought of or imagined yourself following a different professional path? 

 K. Sfetsas.: Having parents who are artists has both advantages and disadvantages, like almost everything in life. You can definitely benefit from it and take big steps on a path that someone has followed before you; as well as take on characteristics that will enhance and structure your artistic personality. At the same time, though, you run the risk of finding yourself trapped in patterns and choices of others that might lead to a dead end. There are several examples of children with talent, who couldn’t bear, though, the weight of parents with a strong personality. When practicing the same profession, it gets even harder to differentiate yourself. Sometimes, choosing another profession seems to be the only way; often, only in order to differentiate yourself. It takes persistence to shape, separate and distinguish yourself in order to develop your own artistic personality. There were phases when I was thinking to follow a different career – architecture was something that has always fascinated me. However, these thoughts would evaporate on the spot. Most probably, as time passed by, I became more efficient in untangling situations and sticking around, instead of bypassing them. Gradually, I kept all those artistic characteristics from my family environment that helped me and – looking at things now from a distance – clearly gave me an advantage, while putting aside anything that could have a negative impact on my progress. To conclude, I would say that growing up in a family of artists is a comparative advantage, but, doesn’t come for free. You need to fight for it.

E. Αlexaki: Let’s say that the cello symbolizes “life”. Do you find similarities between them? Do you believe that the practice of cello has also helped you build your values and attributes/attitudes in life? If yes, in what way? 

K. Sfetsas: In this question, I would be tempted to remove the word “symbolizes”. I will leave it, though, as is. First and foremost, let me talk in terms of method. The effort it takes for a performer to execute a piece of music matches and resembles the effort it takes for him/her to achieve almost anything in life. Knowing the stages that you must go through in order to succeed in music, you know how to apply them as well on other aspects of life. If you have learned the way in one thing, you have learned it in everything. The relevance between cello and life, and, life and cello is endless. It is a great tool that can open the way and guide you through everyday life, by giving shape to a distinct reality seen from a distinct perspective. It changes your point of view. It allows you to assess the importance of things, like that of an eternal melody, which has nothing in excess. In cello, you get rid of weight in order to get to the desired result. You get rid of things in order to get to the essence of things, without losing the poetry. The same goes for life.

E. Alexaki: The cello gives me a sense of a contradictory harmony. On the one hand, the dynamics of its size, on the other, the sensitivity of its sound. What would you advise someone who would like to learn cello?

K. Sfetsas.: Having started to practice cello ever since I was five, I went through all sizes, from 1/4 to 4/4. I felt we were growing up together – I did and so did it. Maybe that’s why I had never thought that its size might come in contrast with its timbre. I don’t know if I could give an advice to someone who would like to learn cello, apart from giving him/her the framework. Music cannot be set apart from the rest of the arts. One must discover the connections among the arts and then with life as such. The cello is just the means and so are the notes. If the connection with the whole is missing, then these prove to be lifeless and pretentious. Mostly the case nowadays. One must find the connections of his/her practice with the great and the eternal in order to be able to get detached from the notes and engage with the arts in total. The cello and the notes are like a screw in the machine of existence that has been functioning ever since nature and man have existed and will continue to function while these two continue to exist, and, possibly afterwards. If one gets to apprehend this, then he/she can discover the rest on his/her own. It is this apprehension that is difficult to shape. The method can be learned if the apprehension is aware of things and sheds light on them.

E. Alexaki: I believe that the cello isn’t so widely known among other instruments that young people choose to learn. I also believe that such “solitary” beings have hidden treasures that are revealed only to those who have the gift to discover them. Have you ever felt more isolated, but, at the same time grateful for being able to explore new dynamics through challenging paths both in music and life?

K. Sfetsas: Engaging with true art by default involves isolation and meditation. One must definitely acquire these qualities in order to be able to move more profoundly. You gather information from everyday life and, the stimuli you get, you filter them, you transfigure them in isolation in order to incorporate yourself, your experiences and your comments into them. A very arduous and solitary process, yet sentimentally rewarding as it gives you the pleasure of leaving your mark on things, occasions and Time. Only grateful can one feel as all this solitary course eventually involves, in its way, a group of people who, although they are not artists themselves, have the desire to absorb something different that keeps the true side of oneself alive. By acting in a solitary way, you are sharing paths on a group level, thus, honouring what sets us apart as a species. For me, this is a choice that has been and continues to be the only way. It is a sort of an existential contract, to use a term that sounds more familiar in the jolly period we are living, where everything is described in economic terms and evaluated in terms of profit and loss. It is just, though, that this contract has to do with human existence as such.

E. Alexaki: What boosts your serotonin in everyday life?

K. Sfetsas: Putting aside music, the cello and all forms of art (literature, philosophy, dance, visual arts, theatre, cinema), my engagement with water sports and mountain activities gives me the pleasure of a true contact with nature. Running, swimming, kitesurfing, cycling, hiking, skiing, to name a few, occupy part of my daily life on a regular basis, put things in perspective, satisfy the body and entertain in their own unique way. Because, after all, we are a piece of nature, whose beauty our spirit is simply trying to imitate. It usually fails; still, the effort for such a great and noble cause is worthwhile.

I got captured by the nostalgic feeling of Stephanie's images. The synthesis that Stephanie Stamatis handles between colors, textures and objects is unique. I love the minds that combine in such masterful way any kind of "information" and that's why i wanted to meet her and get into Stephanie's thoughts.

Stephanie Stamatis is an Art Director and Set Designer exploring the intersection of food and still life photography, Stephanie's search for beauty has led her to a more personal form of storytelling through photography.

Based in Melbourne, Australia, Stephanie is available for work worldwide.

1. Evi Alexaki asks: Your work/images emit a nostalgic, romantic and dreamy renaissance feeling. Do you meet those characteristics at your everyday attitude? 

                                                work for Dolder Grand - photographer: Lauren Bamford

                                                   work for Dolder Grand - photographer: Lauren Bamford

work for Etota - photographer: Lauren Bamford

                                                    work for Flamingo Estate - photographer: Phillip Huynh

                                                     work for Ghia - photographer: Lauren Bamford

                                                          personal work: Stephanie Stamatis

Since I was a little girl, when something/someone spoke to my heart and my soul, I felt a great emotional tension, an inner passionate force. Until I found what to do with this feeling and how to express-decode it, I could not calm down.

The same happened when I recently saw on a TV show Dr. Thanassis Dritsas*, who with surgical mastery bridges the knowledge of Science with the emotion and creativity of Art. My questions do not focus on the outstanding skills of Dr. Dritsas as a cardiologist, composer & writer - but on the one and only quality that contributes to all the others, the one of the human being.

6 Questions

1. E.Alexaki: One of my favorite phrases-conditions is that contradictions create harmony as long as we manage them in a balanced way. Do you feel that the combination of science and art creates a kind of harmony in your life?

Dr. Dritsas: I am not sure that the combination of these two attributes can, in general and in all cases, lead to harmony in the sense that you are putting it. In my case, I believe that this combination has indeed brought harmony into my life. To explain myself, it is like when you have a solution and the chemical reaction of its components produces a new homogeneous solution. Because if they don’t mix into something homogeneous, the two components remain visually distinguishable in a (heterogeneous) mixture and no new identity emerges from their combination. For me, art as creation and expression of emotion has always been an antidote to the constant encounter with death and decay that – unavoidably – forms part of the everyday life of a clinical doctor. When I was young, I was concerned about my “double identity” and struggled to decide if, after all, I was an artistic nature or a scientist, a doctor. At some point, I posed this agonizing identity question to an ascetic monk in the Monastic Community of Mount Athos, who gave me an answer that consoled me and encouraged me to continue with both of my practices, without obsessing about choosing one or the other. He shared with me a piece of wisdom that moved me deeply: “Son, in order to experience harmony in life, one should have a function to offer to society and fellow humans, as well as a handicraft to heal his/her own soul.”

2. E. Alexaki: How would you describe the feeling that worked/still works for you, as a driving force for dedicate your life to the human being?

Dr. Dritsas: The emotion that drives me to help others is that of “compassion”, along with the notion of feeling for someone. So, when I have to deal with a person who is suffering, I put myself in his/her shoes and that’s how I can comprehend how much he/she needs my help at that very moment. I try to answer the question “If I were him/her, what would I want others to do for me.” That gives me the motivation, the patience and the will to provide medical services or any other type of support and help.

3. E. Alexaki: What characteristics/feelings do you remember from your childhood, which are still common elements and important "points" of your being. Do you believe that your genetic material was a determining factor in who you are today and that somehow this would manifest itself sooner or later regardless of the environment in which you grew up?

Dr. Dritsas: The insatiable curiosity, the never-ending desire for play and exploration, the anxiety about the loss of pure innocence, the humorous view on all aspects of life, the passion for aesthetic beauty that can be traced in a mathematical equation, in cobalt blue, in a jazz-like piano chord, in a glass of fine red wine. The maintenance of childishness in a good sense is an asset for artistic creation, but clearly a drawback when it comes to parenthood and the practicalities of life and family. It is necessary to distinguish things in life, so that one can be aware of the long-term impact that his/her thoughts and mainly his/her actions can have on him/herself, his/her family and fellow humans. This is something that is extremely hard to learn and requires lots of work with our self.

I recognize the importance of the genetic material in terms of the identity of your parents and their human quality and education. However, our DNA is not a static, but instead a very dynamic notion. The DNA is a chance for our genes to manifest themselves; still, they might never do so if the appropriate environment is not there. The most significant thing that can help a child express some skills that (might) be deriving from his/her genetic material is to experience love and acceptance with no constraints. I grew up in an environment full of love (and, often, genuine admiration), which boosted my self-esteem as I knew that the others would embrace whatever I did. If I had grown up in a family that didn’t accept me, I might have turned out to be a much worse person and definitely different. Neither money, nor economic prosperity, nor the education of the parents are as fundamental for a child as the unconditional love and acceptance by his close surroundings. History has demonstrated, though, another very interesting thing: some children that have been somehow “traumatized” during their childhood, as teenagers and adults develop a tendency towards artistic creation; in this case, art seems to serve as a form of personal psychotherapy.

4. E. Alexaki: I believe life is art. What "tools" do you think man needs to experience and respect in his life so as to live it as a form of art. 

Dr. Dritsas: As I have already said, in order for someone to respect his/her own life, he/she should have initially experienced respect in his/her family environment. From that point on, what really helps is a humanitarian culture (notice that I am differentiating culture from education) and the perception that our life is not a race towards success, but a journey in happiness with periods of pain and sorrow. Education focuses today on competition and economic success, on the altar of which the art of life is being sacrificed. The predominance of economic values has imposed – mostly in the Western world – a burnout model on people, who are experiencing a life of living death by working on a 24/7 basis not to their benefit, but to the benefit of the heads of the occupational hierarchy. Nowadays, the majority of people is working more hours for less and less money in a world where this is happening, as the song goes: “I am afraid of everything that will happen to me without me”. For me, the art of life is a life away from impersonal cities, close to nature, with free time, frugality and focus on the simple and essential. I don’t know how this could come true in a society that is transforming you (with your consent) to its slave legitimately. Freedom takes virtue and daring, according to the poet.

5. E. Alexaki: You are a tangible example of a person who is constantly evolving and who "serves" to the fullest one of the etymologies of the word man (The one who looks up, who evolves). Do you ever feel an internal battle between freedom and the values ​​that contribute to your development, such as for example: perseverance, discipline, consistency, patience, commitment,  dedication?

Dr. Dritsas: When I was young, I thought that talent and charisma could by themselves be the key to achieve goals. This is a huge lie, as a charisma is a spark that requires incessant work and goal-orientation in order to produce fire. The thing is to get over the idea that discipline, patience, persistence and commitment are taking part of your freedom away. It is as hard as it is for a heavy person who leads a sedentary life – a couch potato – to start exercising. At first, this task feels like hell, and, all this person wants to do is go back to his couch. But, then, when his life starts changing and his body reflects the benefits of physical exercise, he doesn’t want in any way to return to his couch. Through commitment, systematic work and responsibility undertaking, you feel freer after all. For the sun to turn it takes a lot of work, to quote Odysseus Elytis from The Axion Esti.

6. E. Alexaki: What raises your serotonin in your everyday life and in you life in general.

Dr. Dritsas: A good sense of humour that can convey several messages, as well as release tension in the workplace; to sing a song, accompanying myself on the piano; a rare dish without meat, such as artichokes a la Polita (possibly because it is prepared for me with love by the woman I love); a glass of fine cold beer; open-air cinema; always a book; a get-together with a childhood friend; a walk with our dog, Sandy. Obviously, expressing my sincere feelings and thoughts in a gathering is something that raises my serotonin levels. I would say that, when I am true to myself, my serotonin goes up and, so, I feel happy and complete. Evidently, immersed again in art, I recover from the labour of creating it, as C.P. Cavafy has put it. Art and culture always boost my serotonin levels to the sky.

 (*)Athanasios Dritsas was born in Athens. He finished high school at Varvakeio Model School. He studied medicine at the Medical School of the University of Athens and specialized in cardiology at Guy's & Hammersmith Hospital, RPMS, London, UK. Alongside his medical studies, he studied advanced theory and composition with Kostas Kydoniatis and Yiannis Ioannidis. He founded and served as president of the Quality of Life & Psychosocial Cardiology Working Group of the Hellenic Cardiology Society. He is an active member of the European Association of Preventive Cardiology (EAPC) of the European Society of Cardiology (ESC) and a distinguished member of the European Society of Cardiology (FESC). He has been recognized internationally as a pioneer for his clinical and research activity in the use of music as a therapeutic tool (music medicine) and is a distinguished member of the International Association of Music and Medicine (IAMM). He has been internationally recognized as a «bridge» personality between medicine and art and has been honored with the international Fontane Di Roma prize (2013). Producer of the historical radio live show «Magic Flute» of the Third Program of Hellenic Radio (1999-2001). His music was used by the internationally renowned choreographic group Gelabert-Azzopardi Companya de Danca at the Edinburgh International Art Festival 2004, Arthur's Feet in a ground-breaking performance featuring disabled dancers. His compositions have been released on CDs: «String Images» (Musica Viva 2002), «Watercolors» (Protasis Music 2004), Two Musical Fairy Tales (Lyra 2005), «Morpheus» Therapeutic CD that uses fetal womb sounds to induce sleep in collaboration with the American anesthesiologist Fred Schwartz (Info Health 2004), «Healing sounds from around the world» (published by newspaper Eleftherotypia /E-Iatrika 2004), a collection of songs based on Greek poetry entitled «At the edge of fairy tales-songs and fragile sounds» for voice and piano (CD Protasis Music 2008), Images-Kyklos Hellenikos (CD Protasis Music 2015), «A portrait in three colors» (Digital CD-Protasis Music 2019) and recently «The search for the perfect blue» (CD Protasis Music 2021). He is also the author of the books: «Code Blue: stories on the edge of life and death (published by Bartzoulianos 2008), «The Dream of Athinoula» fairytale stories for young and old children (published by Bartzoulianos 2009), «The Disease of Health» (published by Papazisi 2010), «Two Poetic Monologues» (published by Bartzoulianos 2017).

Dr. Dritsas Music Composition

 "Homo Novus Epidemicus" paintings

Thanassis Dritsas YouTube Channel 

 https://www.youtube.com/@thanosdritsas

Από μικρή όταν κάτι/κάποιος μιλούσε στη καρδιά και στη ψυχή μου ένιωθα μια πολύ μεγάλη συναισθηματική ένταση, μια εσωτερική παθιασμένη δύναμη που μέχρι να βρω τί θα την κάνω, πώς θα την εκφράσω-αποκωδικοποιήσω δεν μπορούσα να ηρεμήσω.

Αυτό συνέβη όταν είδα πρόσφατα σε μια τηλεοπτική εκπομπή τον κο Θανάση Δρίτσα*, ο οποίος με χειρουργική μαεστρία αναμειγνύει την γνώση της επιστήμης με το συναίσθημα και τη δημιουργικότητα της τέχνης. Οι ερωτήσεις μου δεν εστιάζουν στις εξαιρετικές ιδιότητες του κου Δρίτσα ως καρδιολόγου, μουσικοσυνθέτη & συγγραφέα- αλλά στη μια και μοναδική ιδιότητα που συνεπαίρνει όλες τις άλλες, αυτή του ανθρώπου.

6 ερωτήσεις

1. E. Αλεξάκη: Μια από τις αγαπημένες μου φράσεις-συνθήκες είναι ότι οι αντιφάσεις δημιουργούν αρμονία αρκεί να τις διαχειριστούμε ισορροπημένα. Νιώθετε ότι ο συνδυασμός επιστήμης και τέχνης δημιουργεί ένα είδος αρμονίας στη ζωή σας;

Θ. Δρίτσας: Δεν είμαι βέβαιος ότι ο συνδυασμός αυτών των δύο ιδιοτήτων μπορεί, γενικευμένα και σε όλες τις περιπτώσεις, να φέρνει αρμονία όπως εσείς βάζετε το ζήτημα αυτό. Στην περίπτωση μου θεωρώ ότι ο συνδυασμός όντως έφερε ισορροπία στη ζωή μου. Για να σας δείξω τι εννοώ είναι όπως όταν έχεις ένα διάλυμα και η χημική αλληλεπίδραση των συστατικών του οδηγεί σε ένα νέο ομογενές διάλυμα. Διότι αν δεν καταφέρουν να συνενωθούν σε κάτι ομογενές τα δύο συστατικά παραμένουν διακριτά σε ένα (μη ομογενές) μίγμα χωρίς κάποια νέα ταυτότητα η οποία παράγεται από την συνένωση τους. Για εμένα η τέχνη ως δημιουργία και ως έκφραση συναισθήματος υπήρξε διαχρονικό αντίδοτο στην συνεχή επαφή με τον θάνατο και την φθορά που- αναπόδραστα-αποτελεί την καθημερινότητα ενός κλινικού γιατρού. Κάποτε ως νεαρός με απασχολούσε αυτή «η διπλή μου ταυτότητα» και αγωνιζόμουν να αποφασίσω αν τελικά είμαι μια καλλιτεχνική ύπαρξη ή ένας επιστήμονας γιατρός. Το αγωνιώδες αυτό ερώτημα ταυτότητας είχα κάποτε διατυπώσει σε έναν ασκητή μοναχό του Αγίου Όρους ο οποίος με την απάντηση του με παρηγόρησε και με ενθάρρυνε να συνεχίσω, ασκώντας τελικά και τις δύο ιδιότητες χωρίς εμμονή για την επιλογή μιας εκ των δύο. Μου είχε πει το εξής σοφό το οποίο με άγγιξε βαθύτατα: « Ο άνθρωπος παιδί μου για να έχει αρμονία στη ζωή του πρέπει να έχει ένα διακόνημα για να προσφέρει στην κοινωνία και τον συνάνθρωπο αλλά και ένα χειροτέχνημα για την θεραπεία της δικής του ψυχής».

2. Ε. Αλεξάκη: Πώς θα περιγράφατε το συναίσθημα εκείνο που λειτούργησε-λειτουργεί ως κινητήριος δύναμη για να αφιερώσετε τη ζωή σας στον άνθρωπο; 

Θ. Δρίτσας: Αυτό που εμένα παρακινεί ως συναίσθημα προκειμένου να μπορώ να βοηθάω είναι κυρίως η «συμπόνοια» και η έννοια του συμπάσχω. Όταν αντιμετωπίζω για παράδειγμα έναν άνθρωπο που υποφέρει φέρνω τον εαυτό μου στη θέση του και έτσι μόνον μπορώ να αντιληφθώ πόσο ανάγκη έχει την βοήθεια μου εδώ και τώρα. Δίνω απάντηση στο ερώτημα «αν εγώ ήμουν αυτός τι θα ήθελα να κάνουν οι άλλοι για εμένα». Αυτό μου δίνει το κίνητρο, την υπομονή και την θέληση να παρέχω ιατρικές υπηρεσίες ή άλλης μορφής στήριξη και βοήθεια.

3. Ε. Αλεξάκη: Ποια χαρακτηριστικά/συναισθήματα θυμάστε από την παιδική σας ηλικία, τα οποία αποτελούν μέχρι και σήμερα κοινά στοιχεία και σημαντικά «σημεία» του είναι σας. Πιστεύετε ότι το γενετικό σας υλικό αποτέλεσε καθοριστικό παράγοντα για το ποιος είστε σήμερα και ότι με κάποιο τρόπο αυτό θα εκδηλωνόταν αργά ή γρήγορα ανεξάρτητα από το περιβάλλον στο οποίο μεγαλώσατε;

Θ. Δρίτσας: Η ακόρεστη περιέργεια, η συνεχής διάθεση για παιχνίδι και εξερεύνηση, η ανησυχία για την απώλεια της καθαρής αθωότητας, η χιουμοριστική ματιά σε όλες τις εκδηλώσεις της ζωής, το πάθος για την αισθητική ομορφιά που μπορεί να ανιχνευθεί σε μια μαθηματική εξίσωση, σε ένα μπλε του κοβαλτίου, σε μια jazz ύφους συγχορδία στο πιάνο, σε ένα ποτήρι πολυετούς κόκκινου κρασιού. Η διατήρηση μιας καλώς εννοούμενης παιδικότητας αποτελεί προσόν για την καλλιτεχνική δημιουργία αλλά σαφώς μειονέκτημα όσον αφορά την ιδιότητα του γονέα και τα πρακτικά ζητήματα της ζωής και της οικογένειας. Χρειάζεται διάκριση στη ζωή έτσι ώστε να έχει κανείς επίγνωση των μακροχρόνιων επιπτώσεων που έχουν οι σκέψεις και κυρίως οι πράξεις του στον ίδιο, στην οικογένεια του και στους συνανθρώπους του. Αυτό είναι εξαιρετικά δύσκολο να το μάθει κανείς καλά και απαιτεί πολύ δουλειά με τον εαυτό μας. Θεωρώ ότι το γενετικό υλικό είναι σημαντικό, δηλαδή ποιοι ήταν οι γονείς σου και ποια ήταν η ανθρώπινη ποιότητα και η εκπαίδευση τους, το DNA μας όμως δεν είναι μια στατική έννοια αλλά δυναμική. Το DNA δίνει μια πιθανότητα να εκφραστούν τα γονίδια μας αλλά μπορεί να μην εκφραστούν ποτέ αν δεν υπάρξει το ανάλογο περιβάλλον. Το πιο σημαντικό που μπορεί να βοηθήσει ένα παιδί να εκφράσει δεξιότητες που (ίσως) προέρχονται από το γενετικό του υλικό είναι να δεχθεί μεγάλη αγάπη και αποδοχή άνευ όρων. Εγώ μεγάλωσα σε ένα περιβάλλον αγάπης (συχνά πηγαίου θαυμασμού) το οποίο μου ενίσχυσε την αυτοεκτίμηση γιατί ήξερα ότι θα αγκαλιάσουν ότι κάνω. Αν είχα μεγαλώσει σε μια οικογένεια που δεν μου έδειχνε αποδοχή ίσως να είχα γίνει πολύ χειρότερος άνθρωπος, σίγουρα διαφορετικός. Ούτε το χρήμα, ούτε η οικονομική ευμάρεια, ούτε η εκπαίδευση των γονέων είναι τόσο σημαντική για ένα παιδί όσο η άνευ όρων αποδοχή και αγάπη που παίρνει από το στενό του περιβάλλον. Η ιστορία έχει δείξει βέβαια και κάτι πολύ ενδιαφέρον, ότι κάποια παιδιά «τραυματισμένα» στην παιδική τους ηλικία αναπτύσσουν τάσεις προς την καλλιτεχνική δημιουργία ως έφηβοι και ενήλικες, εκεί η τέχνη αποτελεί ίσως μια μορφή προσωπικής ψυχοθεραπείας. 

4.Ε. Αλεξάκη: Πιστεύω ότι η ζωή είναι τέχνη. Ποιά «εργαλεία» κατά την άποψή σας χρειάζεται ο άνθρωπος για να βιώσει αλλά και να σεβαστεί τη ζωή του ως μια μορφή τέχνης. 

Θ. Δρίτσας: Για να σεβαστεί κάποιος τη δική του ζωή, όπως ήδη είπα, πρέπει αρχικά να έχει δεχθεί σεβασμό από το οικογενειακό περιβάλλον του. Από εκεί και πέρα βοηθάει πολύ η ανθρωπιστική παιδεία (διαφοροποιώ παιδεία από εκπαίδευση) και η αντίληψη ότι η ζωή μας δεν είναι μια ανταγωνιστική κούρσα επιτυχίας αλλά μια διαδρομή χαράς με περιόδους πόνου και θλίψης. Η κυρίαρχη εκπαίδευση τονίζει σήμερα τον ανταγωνισμό και την οικονομική επιτυχία στο βωμό της οποίας θυσιάζεται η ίδια η τέχνη της ζωής πλέον. Η κυριαρχία των οικονομικών αξιών έχει επιβάλλει, στον δυτικό κυρίως κόσμο, ένα μοντέλο εξουθένωσης των ατόμων που βιώνουν έναν βίο αβίωτο εργαζόμενοι σε 24ωρη βάση όχι προς όφελος τόσο των ίδιων όσο των κορυφών της εργασιακής ιεραρχίας. Σήμερα η πλειοψηφία εργάζεται περισσότερες ώρες με όλο και λιγότερες απολαβές, για έναν κόσμο στον οποίο συμβαίνει αυτό που λέει ένα τραγούδι: «φοβάμαι όλα αυτά που θα γίνουν για εμένα χωρίς εμένα». Η τέχνη της ζωής σημαίνει για εμένα ζωή μακριά από τις απρόσωπες πόλεις, κοντά στη φύση, με ελεύθερο χρόνο, με λιτότητα και προσήλωση στα απλά και αναγκαία. Δεν ξέρω πως σήμερα μπορούν να γίνουν όλα αυτά μέσα σε μια κοινωνία που σε μεταβάλλει (με την συγκατάθεση σου) σε νόμιμο δούλο της. Θέλει αρετή και τόλμη η ελευθερία όπως λέει κάπου και ο ποιητής. 

5. Ε. Αλεξάκη: Είστε χειροπιαστό παράδειγμα ενός ανθρώπου που συνεχώς εξελίσσεται και που «υπηρετεί» στο έπακρο μια από τις ετυμολογίες της λέξη άνθρωπος= άνω θρώσκω-κοιτώ ψηλά -εξελίσσομαι. Νιώθετε ποτέ εσωτερική πάλη μεταξύ ελευθερίας και των αξιών που συμβάλλουν στην εξέλιξη σας, όπως για παράδειγμα  η επιμονή, η πειθαρχεία, η συνέπεια, η υπομονή, η προσήλωση και η αφοσίωση;

Θ. Δρίτσας: Όταν ήμουν νεαρός πίστευα ότι το ταλέντο και το χάρισμα εξασφαλίζουν από μόνα τους την επίτευξη σκοπών. Αυτό είναι μέγα ψεύδος διότι το χάρισμα είναι μια σπίθα που για να γίνει φωτιά θέλει ασταμάτητη εργασία και στοχο-προσήλωση. Το θέμα είναι να βγείς από τη φάση όπου η πειθαρχία, η υπομονή, η επιμονή και η αφοσίωση νομίζεις ότι σου στερούν κάτι από την ελευθερία σου. Είναι το ίδιο δύσκολο όπως ένας καθιστικός και δυσκίνητος άνθρωπος του «καναπέ» αποφασίζει να αρχίσει να ασκείται, στην αρχή το εγχείρημα είναι κόλαση και θέλει να ξαναγυρίσει στον καναπέ, όταν όμως αλλάζει η ζωή του και το σώμα του αρχίζει να του δείχνει τις ευεργεσίες της φυσικής άσκησης δεν θέλει να ξαναγυρίσει στον καναπέ με τίποτα. Μέσα από την δέσμευση, την συστηματική εργασία και την ανάληψη ευθύνης γίνεσαι τελικά περισσότερο ελεύθερος. Για να γυρίσει ο ήλιος θέλει δουλειά πολύ, γράφει ο Οδυσσέας Ελύτης στο Άξιον Εστί. 

6. Ε. Αλεξάκη: Τι είναι αυτό που ανεβάζει τη σεροτονίνη σας στη καθημερινότητά σας και γενικά στη ζωή σας;

Θ. Δρίτσας: Το καλό χιούμορ που μπορεί να περάσει πολλά μηνύματα αλλά και να ρίξει την ένταση στο εργασιακό περιβάλλον, να τραγουδήσω ένα τραγούδι συνοδεύοντας στο πιάνο τον εαυτό μου, ένα σπάνιο πιάτο που να μην περιέχει κρέας βλ. αγγινάρες αλά πολίτα (επειδή ίσως τα φτιάχνει με αγάπη για εμένα η γυναίκα που αγαπώ), ένα ποτήρι παγωμένη καλή μπύρα, το θερινό σινεμά, πάντα ένα βιβλίο, μια συνάντηση με παιδικό μου φίλο, μια βόλτα με το σκυλάκι μας την Σάντυ. Είναι αυτονόητο ότι η έκφραση των ειλικρινών συναισθημάτων και σκέψεων μου σε μια συνάντηση ανεβάζει την σεροτονίνη μου, θα έλεγα όταν είμαι ο εαυτός μου ανεβάζω την σεροτονίνη μου και τότε νοιώθω ευτυχής και πλήρης. Είναι αυτονόητο ότι ξεκουράζομαι από την τέχνη και την δημιουργία πάλι μέσα από την τέχνη, όπως ακριβώς έλεγε και ο Καβάφης. Η τέχνη και ο πολιτισμός ανεβάζουν-πάντοτε-στα ύψη την σεροτονίνη μου.

(*) Ο Θανάσης Δρίτσας γεννήθηκε στην Αθήνα. Τελείωσε το Λύκειο στη Βαρβάκειο Πρότυπο Σχολή. Σπούδασε ιατρική στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών και  ειδικεύθηκε στην καρδιολογία  στα πανεπιστημιακά νοσοκομεία Guy's & Hammersmith Hospital, RPMS, London, UK. Παράλληλα με τις ιατρικές του σπουδές μελέτησε ανώτερα θεωρητικά και σύνθεση με τους Κώστα Κυδωνιάτη και Γιάννη Ιωαννίδη. Έχει ιδρύσει και διετέλεσε πρόεδρος της Ομάδας Εργασίας Ποιότητας Ζωής & Ψυχοκοινωνικής Καρδιολογίας της Ελληνικής Καρδιολογικής Εταιρείας. Αποτελεί ενεργό μέλος του European Association of Preventive Cardiology (EAPC) της Ευρωπαικής Καρδιολογικής Εταιρείας (ESC) και διακεκριμένο μέλος της Ευρωπαικής Καρδιολογικής Εταιρείας (FESC). Έχει αναγνωρισθεί διεθνώς ως πρωτοπόρος για την κλινική  και ερευνητική του δραστηριότητα στη χρήση της μουσικής ως θεραπευτικού μέσου (music medicine) καιαποτελεί διακεκριμένο μέλος της Διεθνούς Ένωσης Μουσικής και Ιατρικής (International Association of Music and Medicine, IAMM). Έχει διεθνώς αναγνωριστεί ως προσωπικότητα «γέφυρα» μεταξύ ιατρικής και τέχνης και έχει τιμηθεί με το διεθνές βραβείο Fontane Di Roma (2013). Παραγωγός της ιστορικής εκπομπής «Μαγικός Αυλός» του Τρίτου Προγράμματος της Ελληνικής Ραδιοφωνίας (1999-2001). Η μουσική του χρησιμοποιήθηκε από την χορογραφική ομάδα διεθνούς φήμης Gelabert-Azzopardi Companya de Danca στο Edinburgh International Art Festival 2004, Arthur’s Feet σε μία πρωτοποριακή παράσταση την οποία παρουσίασαν ως χορευτές άτομα με αναπηρίες. Εχουν κυκλοφορήσει σε δίσκους (CD) τα έργα του: Εικόνες-String Images (Musica Viva 2002), Υδατογραφίες (Protasis Music 2004), Δύο Μουσικά Παραμύθια (Lyra 2005), Μορφέας-Θεραπευτικό CD που χρησιμοποιεί εμβρυικούς ήχους  για εισαγωγή ύπνου σε συνεργασία με τον αμερικανό αναισθησιολόγο Fred Schwartz (Info Health 2004), Θεραπευτικοί ήχοι απ’ όλο τον κόσμο (εκδ. Ελευθεροτυπία /Ε-Ιατρικά 2004), CD με συλλογή τραγουδιών πάνω σε ελληνική ποίηση με τίτλο Στην άκρη των παραμυθιών-τραγούδια και εύθραυστοι ήχοι για φωνή και πιάνο (Protasis Music 2008), Εικόνες-Κύκλος Ελληνικός (Protasis Music 2015),  A portrait in three colors (Digital CD-Protasis Music 2019) και πρόσφατα Η αναζήτηση του τέλειου γαλάζιου (CD Protasis Music 2021). Επίσης είναι συγγραφέας των βιβλίων: Κωδικός Μπλε-ιστορίες στα όρια ζωής και θανάτου (εκδ. Μπαρτζουλιάνος 2008),  Το όνειρο της Αθηνούλας-παραμυθένιες ιστορίες για μικρά και μεγάλα παιδιά (εκδ. Μπαρτζουλιάνος 2009), Η ασθένεια της Υγείας (εκδ. Παπαζήση 2010), Δύο Ποιητικοί Μονόλογοι (εκδ. Μπαρτζουλιάνος 2017), Το διακόνημα και το χειροτέχνημα (εκδ. Παπαζήση 2017), Η μουσική ως φάρμακο (εκδ. Παπαζήση 2018). Πρόσφατα κυκλοφόρησε το βιβλίο του Πανδημιολόγιον Homo Novus Epidemicus (εκδ. Παπαζήση 2021). Ακόμη με Χορηγία του Κοινωφελούς Ιδρύματος Αλέξανδρος Ωνάσης είχε την εκδοτική επιμέλεια των ιστορικών εκδόσεων Μουσικοκινητικά Δρώμενα ως Θεραπευτική Αγωγή (εκδ. Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών 2003) και η Τέχνη ως Μέσον Θεραπευτικής Αγωγής (εκδ. Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών 2004). Τα μουσικά του έργα έχουν παρουσιαστεί συχνά στην Ελλάδα και το εξωτερικό σε πολλές συναυλίες βλ. Μέγαρο Μουσικής Αθηνών (ΜΜΑ) και Θεσσαλονίκης (ΜΜΘ), Αίθουσα Συναυλιών Φίλιππος Νάκας, Συνεδριακό Κέντρο Πανεπ. Πάτρας, Δημοτική Πινακοθήκη Πειραιά, Θέατρο Άλεκτον, Θέατρο Κολεγίου Αθηνών, Ιδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης, Ιδρυμα Θεοχαράκη. Το 2019 βραβεύτηκε από την Ακαδημία Αθηνών για το επιστημονικό του έργο που αφορά την εφαρμογή της μουσικής στην θεραπεία καρδιολογικών ασθενών. Εργάζεται στο Ωνάσειο Καρδ. Κέντρο ως Καρδιολόγος, Αναπληρωτής Διευθυντής στο Τμήμα Αναίμακτης Καρδιολογίας του Καρδιολογικού Τομέα.

Thanassis Dritsas YouTube Channel  

https://www.youtube.com/@thanosdritsas